Flowchart (รูปแบบที่เขียนแผนผัง)

ผังงาน (Flowchart Diagram)

ความหมายของผังงาน
ผังงาน (Flowchart) คือ รูปภาพ (Image) หรือสัญลักษณ์(Symbol) ที่ใช้เขียนแทนขั้นตอน คำอธิบาย ข้อความ หรือคำพูด ที่ใช้ในอัลกอริทึม (Algorithm) เพราะการนำเสนอขั้นตอนของงานให้เข้าใจตรงกัน ระหว่างผู้เกี่ยวข้อง ด้วยคำพูด หรือข้อความทำได้ยากกว่า
ผังงานแบ่งได้ 2 ประเภท
1.ผังงานระบบ (System Flowchart)
คือ ผังงานที่แสดงขั้นตอนการทำงานในระบบอย่างกว้าง ๆ แต่ไม่เจาะลงในระบบงานย่อย
2.ผังงานโปรแกรม (Program Flowchart)
คือ ผังงานที่แสดงถึงขั้นตอนในการทำงานของโปรแกรม ตั้งแต่รับข้อมูล คำนวณ จนถึงแสดงผลลัพธ์

 การโปรแกรมแบบมีโครงสร้าง หรือ การโปรแกรมโครงสร้าง ประกอบด้วยดังนี้ คือ

1. การทำงานแบบตามลำดับ(Sequence)
        รูปแบบการเขียนโปรแกรมที่ง่ายที่สุดคือ เขียนให้ทำงานจากบนลงล่าง เขียนคำสั่งเป็นบรรทัด และทำทีละบรรทัดจากบรรทัดบนสุดลงไปจนถึงบรรทัดล่างสุด สมมติให้มีการทำงาน 3 กระบวนการคือ อ่านข้อมูล คำนวณ และพิมพ์

2. การเลือกกระทำตามเงื่อนไข(Decision or Selection)

         การตัดสินใจ หรือเลือกเงื่อนไขคือ เขียนโปรแกรมเพื่อนำค่าไปเลือกกระทำ โดยปกติจะมีเหตุการณ์ให้ทำ 2 กระบวนการ คือเงื่อนไขเป็นจริงจะกระทำกระบวนการหนึ่ง และเป็นเท็จจะกระทำอีกกระบวนการหนึ่ง แต่ถ้าซับซ้อนมากขึ้น จะต้องใช้เงื่อนไขหลายชั้น เช่นการตัดเกรดนักศึกษา เป็นต้น ตัวอย่างผังงานนี้ จะแสดงผลการเลือกอย่างง่าย เพื่อกระทำกระบวนการเพียงกระบวนการเดียว

3. การทำซ้ำ (Repeation or Loop)

      การทำกระบวนการหนึ่งหลายครั้ง โดยมีเงื่อนไขในการควบคุม หมายถึงการทำซ้ำเป็นหลักการที่ทำความเข้าใจได้ยากกว่า 2 รูปแบบแรก เพราะการเขียนโปรแกรมแต่ละภาษา จะไม่แสดงภาพอย่างชัดเจนเหมือนการเขียนผังงาน ผู้เขียนโปรแกรมต้องจินตนาการด้วยตนเอง

การเขียนผังงานในการทำงาน
     ผังงาน เป็นเครื่องมือสำหรับวาดภาพ 2 มิติ นำเสนอขั้นตอนการดำเนินการ มักใช้ในการแสดงแบบโปรแกรมที่ไม่ซับซ้อนมากนัก ต่อมาก็มีการประยุกต์ใช้แสดงขั้นตอนการทำงานของส่วนงานต่าง ๆ เพราะสัญลักษณ์ในแผนภาพช่วยในการอธิบายการทำงานแบบมีเงื่อนไขได้ดีกว่าการเขียนเชิงพรรณา

ประโยชน์ของการใช้ผังงาน
1. ทำให้เข้าใจ และแยกแยะปัญหาได้ง่าย (Problem Define)
2. แสดงลำดับการทำงาน (Step Flowing)
3. หาข้อผิดพลาดได้ง่าย (Easy to Debug)
4. ทำความเข้าใจโปรแกรมได้ง่าย (Easy to Read)
5. ไม่ขึ้นกับภาษาใดภาษาหนึ่ง (Flexible Language)

สัญลักษณ์ของผังงาน ( Symbol of Flowchart)

What is Flowchart ?

        A flowchart is a formalized graphic representation of a logic sequence, work or manufacturing process, organization chart, or similar formalized structure. The purpose of a flow chart is to provide people with a common language or reference point when dealing with a project or process.

Types of flowcharts

High-Level Flowchart
       A high-level (also called first-level or top-down) flowchart shows the major steps in a process. It illustrates a "birds-eye view" of a process, such as the example in the figure entitled High-Level Flowchart of Prenatal Care. It can also include the intermediate outputs of each step (the product or service produced), and the sub-steps involved. Such a flowchart offers a basic picture of the process and identifies the changes taking place within the process. It is significantly useful for identifying appropriate team members (those who are involved in the process) and for developing indicators for monitoring the process because of its focus on intermediate outputs.
Most processes can be adequately portrayed in four or five boxes that represent the major steps or activities of the process. In fact, it is a good idea to use only a few boxes, because doing so forces one to consider the most important steps. Other steps are usually sub-steps of the more important ones.
Detailed Flowchart
        The detailed flowchart provides a detailed picture of a process by mapping all of the steps and activities that occur in the process. This type of flowchart indicates the steps or activities of a process and includes such things as decision points, waiting periods, tasks that frequently must be redone (rework), and feedback loops. This type of flowchart is useful for examining areas of the process in detail and for looking for problems or areas of inefficiency. For example, the Detailed Flowchart of Patient Registration reveals the delays that result when the record clerk and clinical officer are not available to assist clients.
Deployment or Matrix Flowchart
       A deployment flowchart maps out the process in terms of who is doing the steps. It is in the form of a matrix, showing the various participants and the flow of steps among these participants. It is chiefly useful in identifying who is providing inputs or services to whom, as well as areas where different people may be needlessly doing the same task. See the Deployment of Matrix Flowchart.

Which Flowchart Should be Used

      Each type of flowchart has its strengths and weaknesses; the high-level flowchart is the easiest to construct but may not provide sufficient detail for some purposes. In choosing which type to use, the group should be clear on their purpose for flowcharting. The table below entitled "Type of Flowchart Indicated for Various Purposes" gives some indications, but if you're unsure which to use, start with the high-level one and move on to detailed and deployment. Note that the detailed and deployment flowcharts are time-consuming.

Guideline for drawing a flowchart

      Flowcharts are usually drawn using some standard symbols; however, some special symbols can also be developed when required. Some standard symbols, which are frequently required for flowcharting many computer programs are shown.

 

A Set of Useful Standard Flowchart Symbols

        It is not strictly necessary to use boxes, circles, diamonds or other such symbols to construct a flowchart, but these do help to describe the types of events in the chart more clearly. Described below are a set of standard symbols which are applicable to most situations without being overly complex.

1. Rounded box - use it to represent an event which occurs automatically. Such an event will trigger a subsequent action, for example `receive telephone call', or describe a new state of affairs.
2. Rectangle or box - use it to represent an event which is controlled within the process. Typically this will be a step or action which is taken. In most flowcharts this will be the most frequently used symbol.
3. Diamond - use it to represent a decision point in the process. Typically, the statement in the symbol will require a `yes' or `no' response and branch to different parts of the flowchart accordingly.
4. Circle - use it to represent a point at which the flowchart connects with another process. The name or reference for the other process should appear within the symbol.